Leita í fréttum mbl.is

Færsluflokkur: Vísindi og fræði

Hvernig er best að hugsa röklega?

Fólki er eðlilegt að hugsa röklega og flestir beita rökhugsun án þess að hafa nokkurn tímann lært að hugsa röklega. Aftur á móti er fólki einnig tamt að hugsa stundum órökrétt og það gerist sekt um alls kyns rökvillur. Sennilega er besta leiðin til að forðast rökvillur einfaldlega sú að kynna sér þær og gefa sér tíma til að fara vandlega yfir eigin röksemdafærslur.

Franski heimspekingurinn René Descartes taldi að með því að beita skynseminni eftir ákveðnum reglum væri hægt að forðast „skynsemisbresti“ eða hugsanavillur. Þessum reglum lýsir hann í ritinu Orðræðu um aðferð. Descartes skilgreindi skynsemina sem hæfileikann til að vega og meta og greina rétt frá röngu og taldi að þennan hæfileika væri að finna í jafn miklum mæli hjá öllum mönnum. Aftur á móti beita menn skynseminni með misgóðum árangri. Gáfur manna eru líka mismiklar, það er að segja hugsun þeirra er mishröð, minni þeirra misgott og ímyndunaraflið misskýrt og ríkt. Og þeir komast að afar ólíkum niðurstöðum. Þess vegna er mikilvægt að geta prófað skoðanir sínar með einhverjum hætti.
descartes_portrait Franski heimspekingurinn René Descartes taldi að með því að beita skynseminni eftir ákveðnum reglum væri hægt að forðast hugsanavillur.
Aðferð Descartes er í fjórum liðum:
  1. Að hafa ekkert fyrir satt nema það liggi í augum uppi og kveða ekki á um neitt nema það sem stendur manni svo skýrt og greinilega fyrir hugskotssjónum að maður geti ómögulega borið brigður á það.
  2. Að sundurgreina sérhvern vanda í eins marga smáþætti og unnt er til að ráða betur við hann.
  3. Að hugsa í réttri röð, það er fikra sig frá hinum einfaldasta þætti vandans til hins flóknasta. Og gera einnig ráð fyrir slíkri röð þar sem hún er engin samkvæmt eðli hlutanna.
  4. Fella hvergi neitt undan og yfirfara alla þætti rækilega til að geta verið viss um að sjást ekki yfir neitt.
Þannig taldi Descartes að hægt væri að draga úr líkunum á hugsanavillum.

Fyrsta reglan er innsæisregla og segir til um hvenær þörf er á hinum. Því það sem stendur manni svo skýrt og greinilega fyrir hugskotssjónum að með engu móti sé hægt að bera brigður á það er ekki vandamál sem þarf að sundurgreina og vinna úr, taka svo saman og yfirfara. Önnur reglan kveður á um sundurgreiningu og er nauðsynleg fyrir þriðju regluna. Þriðja reglan fjallar um samantekt en ef ekki er hugsað í réttri röð er meiri hætta á yfirsjón. Það er einnig hætt við því að byrji maður á erfiðustu og flóknustu þáttum vandans ráði maður ekki við þá. En hafi maður fyrst tekið fyrir einfaldari þættina þá er líklegt að flóknari þættirnir verði auðveldari viðfangs. Fjórða reglan kveður svo á um yfirferð til að tryggja að manni hafi ekki sést yfir neitt.

Markmið aðferðarinnar er það að gera mönnum tamt að hugsa skýrt svo þeir geti dregið ályktanir eðlilega, svo þeim miði eitthvað áfram í leit sinni að sannleika hvort heldur í vísindum eða í hversdagslífinu og svo þeir geti forðast óþarfa hugsanavillur og verið öruggari með niðurstöður sínar.


Skrumskæling á vísindum

Mér finnst oft ansi áhugavert að sjá auglýsingar frá hinum og þessum sjálfskipuðum brautryðjendum í hreyfingu og heilbrigði. Oft æði stórtækar yfirlýsingar á krafti æfinganna og útkomunni. Oft svo gapandi yfirlýsingagleði að maður bara skilur ekki miðað við fögur fyrirheit af hverju það hafi ekki bara allir stokkið til og keypt sér kortið eða tækið. Oft brennur það við að áhrifin ná svo langt út fyrir svið æfinganna að halda mætti að um eitthvers konar undralyf væri að ræða. Það bókstaflega bara lagar allt og bætir allt, hvort sem það eru sjúkdómar, vanlíðan eða annað. Skiptir ekki máli hvort um er að ræða þá andlega hluti eða líkamlega. Oftast fylgir svo ekki sögunni að áhrif hreyfingarinnar, meðhöndlunarinnar eða hvað það er sem er verið að auglýsa hefur aldrei verið rannsakað með vísindalegum hætti heldur er einungis um að ræða skáldlegan texta skrifaðan af manni sem hefur bara "persónulega reynslu" af áhrifamætti umtalins fyrirbrigðis.

Eitt af því fyrsta sem ég lærði sem nemi í sjúkraþjálfun var gagnrýnin hugsun. "Evidenced based" hugsun. Það felur í sér að taka ekki öllu sem sagt er sem gefnu. Kanna bakferilinn. Skoða rannsóknir. Hvað er það sem styður það að þetta sé að virka. Svona fyrir utan bara almenna líðan. Er þetta að breyta e-u lífeðlisfræðilega. Oftast er það þannig að þegar ég hef spurt einstaklinga sem mér þykir vera að alhæfa einum of mikið um ágæti e-s tækis eða meðhöndlunar eða hvað það nú er, um hver lífeðlisfræðilegu áhrifin séu, hvort það séu rannsóknir sem styðja það, eða bið bara um einhverja röksemdarfærslu fyrir áhrifunum...... þá er það nú yfirleitt þannig að maður kemur að tómum kofanum eða þá að rökin sem færð eru til sönnunar standast ekki vísindalegan grunn. Einkennandi fyrir meðferð sem ekki er byggð á vísindum er að hún segist geta lagað allt. Slíkt fólk grípur oft til stórra orða, orða sem það þekkir kannski ekki nógu vel og skilur ekki meiningu þess en notar þau af því þau hljóma svo vel, svona eins og: efnafræðileg orkuframleiðsla, bættur blóðrásarhringur og fl.

Í flestum eru þetta illa þenkjandi fólk sem hefur gripið e-a vísindalega staðreynd og skrumskælt hana sjálfum sér til bóta.

Ég ætla ekki að fara að nefna dæmi hérna. Enda kannski ekki rétti staðurinn til þess. Oft hef ég þó lent í rökræðum við ýmsa aðila bæði fagaðila sem og bara almenna leikmenn um ágæti hinnar og þessarar meðferðar eða hvað það nú er. Ítrekað hef ég lent í því að fólk sem hefur ekki skilning eða grunnþekkingu á hvorki starfsemi líkamans né almennri lífeðlisfræði skilur bara ekki röksemdarfærsluna. Það er fólkið sem tautar fram í rauðan dauðann um hvað hitt og þetta "virki nú svo svakalega vel á sig" og neitar að taka sönsum. Það bara vill ekki hlusta og vill ekki skilja. Ég er hætt að eyða orkunni í að reyna að rökræða við slíkt fólk. Það má eyða peningunum sínum í þessa hluti fyrir mér.....

Nú er ég hinsvegar svo heppin að þekkja mikið af kláru og almennt vel þenkjandi liði sem skilur hvað ég er að segja. Ég ætla að leyfa textanum sem hér fylgir á eftir að dæma sig sjálfan og hvern þann sem skrifaði hann án þess að ég komi með sleggjudóma um ágæti ropeyoga. Þetta er fengið á www.ropeyoga.is 

ROPE YOGA EYKUR BLÓÐSTREYMI TIL MELTINGARFÆRANNA
Þegar blóðstreymi eykst í meltingarfærunum þá eykst brennslan í sama hlutfalli.

ROPE YOGA EYKUR SÚREFNISTÖKU Í KVIÐARHOLI
Meðvituð öndun í Ropeyoga kerfinu flytur aukið súrefni um kviðarholið, sem síðan eykur og bætir flesta starfsemi líkamans.

ROPE YOGA BÆTIR MELTINGU NÆRINGAREFNA
Súrefni og aukið blóðstreymi bætir úrvinnslu nauðsynlegra næringarefna. Blóðið flytur öll helstu næringarefni til líkamsfrumana á meðan súrefnið heldur frumunum gangandi. Ropeyoga hvetur upptöku næringarefna og eykur meltingu/brennslu.

ROPE YOGA MINNKAR EITURÁHRIF
Aukin blóðhringrás, meira súrefni og Ropeyoga, sem í raun "nuddar innri líffæri," valda því að líkaminn á auðveldara með að losa sig við og brjóta upp eiturefni.

ROPE YOGA BÆTIR BRENNSLU
Ropeyoga eykur fitubrennslu og uppbyggingu vöðva, ekki aðeins í kviðarholinu heldur um allan líkamann. Þetta verður til við samvirkni blóðrásarinnar, öndunnar, hormónastöðu og efnarfræðilegrar orkuframleiðslu.

ROPE YOGA EYKUR VÖÐVASKIPAN INNRI LÍFFÆRA
Maginn, jafnt sem stór og smá innri líffæri, eru gerð úr vöðvum sem þurfa reglubundna hreyfingu og vöðvasamdrátt til að geta starfað. Ropeyoga styrkir þessa vöðva sem svo bæta upplausn fæðunnar og hreyfingu meltingarveggjanna, sem er besta leið fæðunnar um meltinga kerfið.

Þess má geta að ekki fundust neinar upplýsingar um rannsóknir eða annað á síðunni sem staðfestu þessar kenningar...... 


Nörd

A.pancreaticaduodenale er greinilega ekki það sama og a.hepaticaduodenale.............. Ég var í prófi í morgun í iðraanatómíu.... ég átti að skrifa niður greinar a. mesenterica sup. Ég vissi nákvæmlega hvaða æðar ég átti að skrifa en alltaf kom þetta helvítis nafn upp í hugann á mér og jafnóðum skrifaði ég það niður.... þó ég hafi strokað það út skrifaði ég það alltaf aftur. Þetta er búið að vera að pirra mig í allan dag. Meira en ég get lýst.

Hver segir svo að maður verði ekki bara hreint geðveikur af svona miklum lærdóm?

Ég tók all-nighter á þetta í nótt svaf ekkert fyrir prófið. Hef ekki beinlínis gert það áður en oft verið ansi nálægt því. Ég reyndi að leggja mig í smá stund en ég fór þá bara að svitna ennþá meira af stressi. Ákvað þá að ég gæti alveg eins eytt orkunni í það að reyna að læra e-ð eins og að rembast við að sofna með púlsinn í 160. Ég er alveg búin með allar neglur... þær eru komnar upp í kviku. Það er bara ekkert sældarlíf að vera námsmaður, ég get alveg kvittað fyrir það.


1 milljarður til HR

Mér er það algjörlega ómögulegt að skilja af hverju hinn annars ágæti maður, Róbert Wessmann forstjóri Actavis, eins stærsta lyfjafyrirtækis á Íslandi ákvað að gefa Háskólanum í Reykjavík 1 milljarð að gjöf.....? Ekki það að ég vilji á neinn hátt rýja gildi þessarar göfuglyndu gjafar, en væri honum ekki stæðara af því að líta sér aðeins nær og gefa Háskóla Íslands þessa gjöf... eina háskólanum á Íslandi þar sem lyfjafræði er kennd. Er það ekki það sem þetta fyrirtæki hans gerir? Búa til ný lyf? Eða eru fyrirtæki orðinn þannig á Íslandi í dag að einu starfsmennirnir sem starfa á opinberum markaði eru þeir sem hafa lokið prófi annað hvort í lögfræði, viðskiptafræði eða verkfræði? Hinir sitja bara úti í kuldanum. Hver þarf lyfjafræðinga, lækna eða annað þegar maður hefur stöndugan lögfræðing eða klókan viðskiptafræðing?

Maður verður ekki ríkur af umbúðunum einum saman.

 


Fyrsta próf

Stefnir allt í fyrsta próf vorsins síðar í dag. Verklegt próf í manual therapy á hrygg. Stress og kvíðahnútur farinn að gera vart við sig, óeðlilegar margar pissuferðir á klósettið, andardrátturinn farinn að grynnast, spennulestur og æst yfirferð byrjuð.

Ohhhh... alveg yndislegt eða hvað?

Kannski ef ekki væri svo að bekkjarsystkini mín eru búin að þjösnast svo á bakinu á mér seinustu daga að ég á erfitt með gang og setu. Greinilega stórefnilegir meðferðaraðilar eða hvað?????


Vettlingar = Skór

Pían er komin heim W00t Við mæðgur skemmtum okkur stórvel í útlöndum. Mikið verslað.... og meira.... og meira.... og mikið meira verslað! Þið vitið hvernig ég er.. ég kann mér ekki hóf :)

Við lentum annars snemma á páskadagsmorgun, en Sísí vinkona hélt upp á afmælið á sunnudagskvöldið (páskadag....). Ágætlega mætt en mannskapurinn frekar slappur. Kannski að páskaegginn hafi ekki rennt nógu ljúflega niður GetLost En allavegna við Sísí, Árni og félagi hans skelltum okkur í fjörið. Smá dans og stuð, ekkert nema gott um það að segja. Um klukkan fimm var ég orðin ansi þreytt enda langur dagur, erfitt að fá leigubíl, ákvað þá í stundarbrjálæði .... að það væri kannski sniðugt að labba bara heim á 10 cm hælum !!!!!! margir vildu fá að labba með mér á heimleiðinni en það er önnur saga... allavegna til að gera langa sögu stutta þá endaði förin á því að þegar ég var komin fram hjá tjörninni gat ég ekki meira og var alveg að drepast í fótunum. Sem betur fer var ég með þykka 66° Norður vettlinga á höndunum (ég veit sniðug :)... ég stoppaði í andartak og velti fyrir mér hvað væri hægt að gera í stöðunni.....setti saman tvo og tvo... setti vettlingana á fæturna og hljóp heim Grin Ég er ennþá að hlæja að þessu tveim dögum seinna....

Mestu áhyggjurnar hafði ég af því að e-r myndi keyra fram hjá mér með þumalfingurna á vettlingunum mínum standandi út í loftið og fara að hlæja að mér...

Ég mæli annars með þessu fyrir allar ungar stúlkur sem sökum ölæðis halda að það sé sniðugt að labba heim á hælaskóm.


Nintendo-itis

Það er alltaf svo gaman að segja frá skemmtilegum hlutum sem maður er að læra í skólanum... Í dag t.d. vorum við að læra um sjúkdóm sem heitir.. og ég er ekki að djóka... nintendoitis. Nafngiftin kemur frá því að einstaklingar sem hafa þennan sjúkdóm hafa það allir sameiginlegt að hafa spilað of mikið af Nintendo. Þetta lýsir sér í bólgum í sinum réttivöðva þumalfingurs. Getur valdið talsverðum verkjum. Eins og gefur að skilja er þessi sjúkdómur frekar nýr af nálinni LoL Spurning um að kunna sér ekki hóf?!

Verð annars bara að segja frá því að ég tók æfingu í Höllinni áðan. Gerði 6x60m á 90% hraða með 3 mín á milli og svo beint á eftir 100-200-300-200-100m vel hratt með 2 mín á milli og er bara verkjalaus. Þannig að þetta er allt að leiðinni í rétta átt. Ég ætla að reyna að fara að hlaupa aðeins meira interval núna og prófa að fikra mig áfram í stuttu sprettunum. Engin hopp samt áfram í að minnsta kosti nokkra mánuði. Mér gengur líka vel að skokka, get alveg skokkað upp í allt að klukkutíma án verkja. Held að það sé frekar skortur á þoli sem myndi stoppa mig þar.Pinch Sjúkraþjálfarinn minn sagði mér að ég væri í hóp með ca 3-4% fólks sem fær brjósklos og það gengur ekki til baka á 3-6 mánuðum. Líf mitt virðist allt vera á þessum nótum, allavega hvað meiðsli varðar. Ég virðist alltaf fá meiðsli sem að nær enginn fær en er geðveikt erfitt að losna við. Ég held að ég sé ekki að ýkja þegar ég segi að ég hef ekki verið meiðslalaus í heilt ár síðan ég var 15-16 ára..... Það gera sem sagt e-r 7-8 ár. Ég hef alltaf byrjað að æfa að hausti til og æft eins og brjálæðingur og svo þegar það er komið vor er ég algjörlega búin á því af ofþjálfun og líkaminn allur í hönki. Ég er búin að ákveða núna að það er ekki þess virði að vera orðin hálfgerður hjólastólamatur um fimmtugsaldur til að geta keppt í frjálsum í kannski 3-4 ár í viðbót. Ég verð líka að fara að hugsa út í það að ég get ekki unnð sem sjúkraþjálfari ef ég er alltaf að drepast í öllum líkamanum. Ég held samt að ég sé bara svona öfga-manneskja í hjarta. Allt sem ég ákveð að gera og gríp í mig, geri ég af talsverðu offorsi. Hvort sem það er vinna, íþróttir, matarræði, dans og jafnvel þrif. Ég nenni sjaldan að ryksuga en þegar ég byrja á því þá verð ég líkt og andsetin. Fólki er vissara að forða sér. Sömuleiðis þegar ég byrja að dansa. Það vekur sjaldan kátínu hjá öðrum, en vissulega mína eigin Grin

Ótrúlegt hvað mér finnst tíminn alltaf líða hratt núna. Í mínum huga er bara mánudagur en allt í einu er bara kominn miðvikudagur og bara stutt í helgarfrí. Þetta er alltaf svona. Held að það sé líka af því að dagarnir hjá mér eru alltaf bara alveg fullpakkaðir... veit ekki alveg hvenær ég á að hafa tíma til að læra. Er ekki ennþá komin í gírinn að læra á fullu. Þarf að fara hrista þennan tímaskort af mér og demba mér í lærdóminn. Enda stutt í fyrsta próf.. 12.feb.

Annars er stutt í að ég fái Gunna til mín í bæinn. Hann byrjar í verknáminu 5.feb og verður í einn mánuð. Það verður ótrúlega huggó. Svo gaman að kærastann hjá sér á næturnar til að faðma mann og knúsa. Svona fyrir þá sem muna þá erum við ennþá í keppnis-nammibanni. Við erum bæði frekar miklar keppnismanneskjur að eðlisfari þannig að ég býst við að þetta nammibann standi e-ð fram á næsta áratug. Seinast þegar ég fór í svona keppni þá stóð hún yfir í 8 ár Shocking. Gunni er samt í meiri yfirhalningu heldur en ég.. hann ér að æfa núna tvisvar á dag. Vaknar klukka hálfsjö til að fara að skokka í 90 mín. ..... Já ég veit hann er geðveikur. Svo fer hann og lyftir eða sprettir seinni partinn.

 En jæja gömlu Ármanns stelpur. Hittingur á sunnudaginn? Ég veit að Oddný, Lilja og Björg komast. Berglind kemst víst ekki Gasp En hvað með ykkur hinar? Endilega látið vita sem fyrst. Spread the word!!


Ráðstefna fyrir karla næstu helgi

Allir velkomnir aðeins fyrir karla..

Ath: námskeiðin eru flókin þannig að aðeins átta geta sótt hvert námskeið .Hvert námskeið tekur tvo daga og efnið er eftirfarandi:

Fyrri dagur

Hvernig á að fylla ísmolamót?
Skref fyrir skref með glærusýningu

Klósettrúllur vaxa þær á klósettrúlluhaldaranum?
Hringborðsumræður

Munurinn á ruslafötum og gólfi
Æfingar með körfuefni (teikningar og módel)

Diskar og hnífapör: fer þetta sjálfkrafa í vaskinn eða uppþvottavélina?
Pallborðsumræður nokkrir sérfræðingar

Að tapa getunni - Að missa fjarstýringuna til makans
Stuðningshópar

Læra að finna hluti - Byrja að leita á réttum stöðum í stað þess að snúa húsinu við gargandi
Opin umræða

Seinni dagur

Tómar mjólkurfernur: eiga þær að vera í ísskápnum eða í ruslinu
Hópvinna og hlutverkaleikir

Heilsuvakt: það er ekki hættulegt heilsunni að gefa henni blóm
PowerPoint kynning

Sannir karlmenn spyrja til vegar þegar þeir villast
Sönn saga frá manninum sem spurði til vegar

Er erfðafræðilega ómögulegt að sitja þegandi meðan hún leggur bíl?
Ökuhermir

Að búa með fullorðnum: Grundvallarmunur á því að búa með mömmu þinni og maka
Fyrirlestur og hlutverkaleikir

Hvernig á að fara með eiginkonunni í búðir
Slökunaræfingar, hugleiðsla og öndunartækni

Að muna mikilvægar dagsetningar og að hringja þegar þér seinkar
Komdu með dagatalið þitt í tímann

Að læra að lifa með því að hafa alltaf rangt fyrir sér
Einstaklingsráðgjöf og samtöl.

Áhugasamir hafi samband á e-maili.


AC/DC... hver veit hvað það er ?

Vá ég er svo mikill snillingur að það eru engin takmörk fyrir visku minni..... Mín semsagt í verklegu prófi í gær... eins og margir vita sem þurfa að fara í svoleiðis þá eru þau talsvert meira stressandi heldur en bókleg próf af því spurningar geta komið úr öllujm áttum. Verkefnið mitt í prófinu var sem sagt að gera S-D kúrvu á biceps brachii.... sem ætti ekki að vera neitt sérstaklega erfitt. Tilgangurinn með S-D kúrvum er að mæla hvort að taug sé óvirk s.s. hvort að tiltekinn vöðvi sé lamaður og hvað gerir Anna Heiða??? Jújú hún byrjar á að biðja lamaða einstaklinginn að spenna vöðvann svo hún sjái betur hvar á að setja elektróðurnar!!!!! Enda fór prófdómarinn að hlæja eins og vitleysingur þegar hún sá þetta... ég var svo orðin svo stressuð og hendurnar á mér titruðu svo mikið að ég gat varla tengt elektróðurnar við tækið... svo endaði ég prófið á að bulla e-ð meira.... Þetta er auðvitað alveg týpískt fyrir mig. Það fyndna var samt að strákurinn sem var í prófinu á eftir mér gerði nákvæmlega sömu vitleysur og ég... og ég bara gat ekki annað en hlegið og aftur þá réð prófdómarinn ekki við sig og skellihló líka og Stebbi kennari fór þá líka að hlægja og greyið strákurinn stóð þarna og skyldi ekkert í því af hverju allir voru að hlægja... mjög pínlegt moment!

Ég vil annars taka það fram að ÉG veit hvað AC og DC er!


nei nei nei nei...

Smá prófskrekkur kominn í mann.. fyrsta prófið er á morgun! Verkleg rafmagnsfræði! Hljómar skemmtilega ekki satt?? Finn að það er kominn skjálfti í hendurnar og öndunin er farin að grynnast.... yndilegur árstími Shocking   Hét sjálfri mér því á seinasta ári að ég myndi negla prófin í ár og að ég yrði að berjast við toppinn í staðinn við fallið. Vona að það eigi eftir að standa. Ég er annars ekki frá því að ég hafi orðið svolítið abbó um daginn þegar stelpurnar voru að segja mer frá því hvað þær væru að fara að gera í sumar.. allar að fara til spennandi landa að vinna sem læknar! Velti því þá fyrir mér hvort ég væri ánægð í mínu námi... þó að ég sé ánægð í sjúkraþjálfuninni.. þá er alveg hugsanlegt að ég hefði orðið ánægð í læknisfræðinni! Hefði alveg getað brugðið til beggja átta. Skrítið hvað ákvarðanir sem maður tekur kannski bara á örskotstíma geta haft áhrif á allt líf manns. Mæli annars með því stelpur að við kannski skellum okkur í jólakortagerð eða e-ð dúllerí 16.des... held að það sé laugardagur... ef þið getið???? Gangi ykkur annars vel í prófum vinir nær og fjærKissing

Höfundur

Anna Heiða Gunnarsdóttir
Hér er stuð, hér er fjör... hvað er um að vera?
Maí 2024
S M Þ M F F L
      1 2 3 4
5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31  

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband